Nawał pokarmu, czyli jak pokonać problemy w czasie karmienia piersią

Nawał pokarmu to tylko jedna z trudności, jaka może pojawić się w trakcie karmienia piersią. I choć budzą niepokój i sprawiają dyskomfort, można je pokonać. Jak zatem sobie pomóc? Na to pytanie odpowiadamy wraz z Małgorzatą Bubą, położną i certyfikowaną doradczynią laktacyjną, laureatką konkursu „Położna na medal”.

Nawał pokarmu. Co robić?

Karmienie piersią to naturalny sposób żywienia dziecka, który pozwolił na przetrwanie naszego gatunku. Kobiety od wieków podawały dzieciom swój pokarm. Działały intuicyjnie, ale to nie oznacza, że po drodze nie napotykały trudności.

Te pojawiają się również i dziś, jednak przy braku wsparcia albo nieumiejętnej pomocy mogą stanowić one powód do zahamowania laktacji i podania mleka modyfikowanego. By tak się nie stało, warto spróbować pokonać problemy z karmieniem piersią. Wśród najczęstszych wymienia się nawał mleczny, nadwrażliwość, bolesność i poranienie brodawek, obrzęk piersi i zastój pokarmu oraz poczucie małej ilości pokarmu.

Pierwsze trudności mogą się pojawić jeszcze w szpitalu: kilka dni po porodzie kobieta najczęściej zauważa, że jej piersi stają się duże, ciężkie, nierzadko też ciepłe. Takie objawy wskazują na nawał mleczny, który – jak zaznacza położna Magdalena Buba – jest stanem fizjologicznym.

Nawał pokarmu po porodzie dotyczy obu piersi jednocześnie. Pojawia się między 2. a 6. dobą po narodzinach dziecka i świadczy o tym, że laktacja się rozpoczęła. To pozytywny objaw, jednak niekiedy nawał jest na tyle duży (piersi mogą produkować nawet ok 800 ml mleka), że mama może nie radzić sobie z nadmiarem mleka.

Trudniejsze jest też samo karmienie piersią. Noworodek może mieć problem, by złapać brodawkę. Stąd tak ważne jest, by wiedzieć, co robić przy nawale.

→ Jeśli interesuje cię, jak długo karmić piersią oraz w jaki sposób mleko mamy wpływa na rozwój dziecka po 1. roku życia, przeczytaj rozmowę z Magdą Karpienią, autorką książki „Karmienie piersią”.

Nawał pokarmu: jak ulżyć?

• Karm dziecko „na żądanie”, czyli zawsze wtedy, gdy się tego domaga.
• Po karmieniu zastosuj okłady z kapusty (rozgniecionej) albo włożonego na kilka chwil do lodówki ręcznika.
• Jeśli pierś jest twarda i dziecko nie może jej chwycić, odciągnij trochę mleka (do poczucia ulgi).
• Nie odciągaj mleka między karmieniami, jeśli nie jest to konieczne. Takie działanie może nasilić nawał pokarmu w piersiach, bo zwiększy się produkcja mleka (im większy popyt, tym większa podaż).

 Można też pić szałwię (2 razy dziennie po 1 szklance), która w naturalny sposób delikatnie hamuje produkcję mleka. Istotna jest też prawidłowa technika karmienia piersią

– podpowiada położna Magdalena Buba.

Warto więc skonsultować się z doradcą laktacyjnym, który podpowie, jaką pozycję do karmienia wybrać. To bardzo ważne, by nie pojawił się zastój w piersiach i nie doszło do rozwoju stanu zapalnego.

→ Dowiedz się, czy można pić kawę karmiąc piersią

Jak zlikwidować zator mleczny?

Zator, inaczej zastój, to sytuacja, gdy przepływ pokarmu jest zaburzony.

Występuje w pierwszych dniach po porodzie i dotyczy obu piersi. Dziecko ma problemy z pobieraniem pokarmu, a piersi są obrzmiałe, ciepłe i bolesne

– wymienia Magdalena Buba. I dodaje:

W przypadku wystąpienia zastoju potrzebne jest wsparcie położnej albo doradcy laktacyjnego, który skoryguje technikę karmienia, zaleci stosowanie zimnych okładów po karmieniach i oceni, czy nie ma potrzeby odciągania niewielkiej ilości pokarmu przed karmieniem, aby dziecko mogło uchwycić brodawkę.

Zobacz także

Dlaczego dziecko śpi z otwartą buzią?

Zastój pokarmu może być bolesny, stąd uzasadnione jest stosowanie przez kobietę niesteroidowych leków przeciwzapalnych zawierających ibuprofen.

→ Przeczytaj także: Jak odstawić dziecko od karmienia piersią?

Zapalenie piersi. Jak się objawia?

Przyczyną zapalenia piersi mogą być bakterie (najczęściej jest to zakażenie wstępujące z zakażonych ran brodawek) albo długo trwający zastój. Objawia się obrzękiem i bólem piersi, jej zaczerwienieniem i ociepleniem, czemu może towarzyszyć gorączka oraz uczucie ogólnego rozbicia (dreszcze, bóle mięśniowe).

Stan zapalny piersi może pojawić się na każdym etapie karmienia. Sprzyja mu osłabienie odporności, anemia, zmęczenie i stres. Zdarza się, że kobiety szukają wówczas podpowiedzi, jak zatrzymać laktację, bo nie wiedzą, czy mogą dalej karmić. Zalecenia są jednak takie, by jeśli mama nadal wyraża taką chęć, kontynuowała karmienie (zwłaszcza że ograniczanie wypływu mleka z chorej piersi prowadzi do nasilenia dolegliwości).

Zapalenie piersi. Jak sobie pomóc?

• Jeśli dziecko odmawia ssania chorej piersi (ze względu na zmianę smaku mleka), odciągaj pokarm laktatorem.
• Połóż się do łóżka i rób wyłącznie to, co konieczne. Zadbaj o siebie i poproś o wsparcie bliskich.
• Choć niekiedy można znaleźć w poradnikach podpowiedzi, jak masować pierś przy zapaleniu, specjaliści nie polecają takiego działania.
• Po karmieniu stosuj chłodne opatrunki żelowe.
• Sięgnij po niesteroidowe leki przeciwzapalne.

W przypadku zapalenia piersi konieczne może być podanie antybiotyku. Jego zastosowanie nie jest wskazaniem do zaprzestania karmienia piersią.

→ Sprawdź, jak powinna wyglądać dieta mamy karmiącej? Magdalena Czyrynda-Koleda i Monika Stromkie-Złomaniec, dietetyczki, autorki książki „Karmię piersią, jem zdrowo”, rozprawiają się z najczęściej powtarzanymi mitami na ten temat.