Kolka u noworodka a dieta matki karmiącej – co powinnaś wiedzieć?

Kolka niemowlęca jest wyzwaniem dla organizmu malucha, który wciąż adaptuje się do życia w środowisku poza brzuchem matki. Jest też dużym stresem dla rodziców, którzy starają się za wszelką cenę znaleźć przyczynę cierpienia swojego dziecka. Czy dieta matki karmiącej piersią ma wpływ na pojawienie się kolki niemowlęcej i jej nasilenie?

Kolka niemowlęca – jak ją rozpoznać?

Kolka niemowlęca to powtarzalne epizody nieukojonego płaczu lub krzyku, które występują szczególnie w godzinach wieczornych i nocnych. Towarzyszy temu podkurczanie nóżek, naprężanie ciała, wzdęcia z powiększeniem obwodu brzuszka i zwiększone oddawanie gazów.

Objawy pojawiają się w wieku od 2 tygodni i ustępują samoistnie do około 4.-5. miesiąca życia. Co ważne – dziecko poza atakami kolki nie prezentuje objawów chorobowych, rozwija się dobrze i ma prawidłowy przyrost masy ciała. [1]

Kolka niemowlęca – skąd się bierze?

Dokładna przyczyna kolki u niemowląt nie została poznana. Zakłada się, że na jej wystąpienie i nasilenie wpływa interakcja wielu czynników. Wśród proponowanych teorii znajdują się:

• nietolerancje, nadwrażliwości i alergie pokarmowe;
• nie w pełni rozwinięta lub zaburzona flora bakteryjna przewodu pokarmowego;
• nieprawidłowa technika karmienia – złe ułożenie malucha oraz szybkie i łapczywe jedzenie, co doprowadza do połykania dużej ilości powietrza;
• nadmiar bodźców docierających do niemowlęcia – „przestymulowanie” dźwiękiem i światłem;
• reakcja dziecka na zły stan psychiczny oraz napięcie w relacjach rodziców. [1]

Kolka niemowlęca – czy musisz przestać karmić piersią?

Mleko matki to źródło niezbędnych do życia niemowlaka składników odżywczych, minerałów i witamin. Jest także bogate w przeciwciała odpornościowe wspomagające układ immunologiczny dziecka i walkę z patogenami chorobotwórczymi. Według zaleceń niemowlęta powinny być karmione wyłącznie piersią do 6. miesiąca życia, więc nawet bardzo częste i nasilone epizody kolki niemowlęcej nie powinny być wskazaniem do zaprzestania karmienia piersią – zwłaszcza nagłego i bez konsultacji z pediatrą.

Kolka niemowlęca występuje z równą częstością wśród dzieci karmionych piersią i karmionych mlekiem modyfikowanym. Nie ma wskazań do zalecania odstawienia dziecka od piersi, gdy tylko pojawią się pierwsze epizody nieukojonego płaczu. Zaprzestanie karmienia piersią nie jest tu medycznie uzasadnione. Ponadto zaburza więź matka-dziecko i jest dodatkowym stresorem w życiu malucha, który zmaga się z objawami kolki. [2]

Czego nie jeść, gdy karmisz piersią, a Twoje dziecko ma kolki?

Przy karmieniu piersią może być zalecana eliminacja z diety matki pewnych pokarmów i płynów.

1. Alergizujące pokarmy – czasem można zauważyć, że napady kolki niemowlęcej są nasilone, gdy matka spożywa pokarmy o wysokim potencjale alergizującym. Alergię na składniki pokarmowe możesz podejrzewać również wtedy, gdy w najbliższej rodzinie dziecka jest wielu alergików. Wykluczenie z diety matki karmiącej mleka krowiego, jaj, orzechów, ryb i pszenicy może zmniejszyć częstotliwość występowania kolki.
2. Kofeina – może przenikać przez barierę krew-mleko i wywołać rozdrażnienie lub niepokój u malucha. Rozważ ograniczenie picia kawy, herbaty i napojów gazowanych z dużą zawartością kofeiny.
3. Ciężkostrawne produkty – nie ma bezwzględnych przeciwskazań do spożywania pokarmów smażonych i mających potencjał wzdymający przez karmiącą kobietę. Mogą one wywołać wzdęcia i spowolnione trawienie, ale u matki. Możesz zrezygnować ze spożywania tych pokarmów wówczas, gdy zaobserwujesz wyraźne powiązanie między ich spożyciem a nasileniem objawów kolki u dziecka. Pojawianie się tych objawów ma związek z potencjalnymi alergenami występującymi w spożywanych pokarmach, a nie z ich właściwościami trawiennymi. [2], [3]

Kolki niemowlęce – jak możesz pomóc maluchowi?

Nie zapominaj o podstawowych metodach radzenia sobie z kolkami u dziecka. Przede wszystkim zmodyfikuj technikę karmienia. Dziecko podczas jedzenia zawsze powinno mieć ułożone główkę wyżej niż resztę ciała, co zapobiega połykaniu nadmiernej ilości powietrza. Poklepuj dziecko po plecach po zakończeniu karmienia, czekając na odbicie.

Zadbaj o bezpieczne i spokojne środowisko, w którym przebywa dziecko. Zmniejszając poziom hałasu w domu i narażenie na ostre sztuczne światło, zmniejszysz rozdrażnienie malucha. Między atakami kolki możesz masować brzuszek dziecka.

W aptece zapytaj o preparat na kolki. Zawarty w nim symetykon pozwala na sprawniejsze uwolnienie gazów z jelit, poprzez rozbijanie ich na mniejsze pęcherzyki. Niektóre dzieci mogą też odnieść korzyść ze stosowania probiotyków. Uzgodnij to ze swoim pediatrą.

Kolka u noworodka a dieta matki karmiącej – podsumowanie

Tylko w niektórych przypadkach możesz wpłynąć na zmniejszenie nasilenia objawów kolki niemowlęcej, gdy karmisz piersią. Pamiętaj, że zmianie diety matki karmiącej powinny towarzyszyć odpowiednie porady dietetyczne. W diecie podczas laktacji nie może zabraknąć żadnych składników odżywczych, żeby mleko było pełnowartościowym i dobrym pokarmem dla niemowlaka.

Bibliografia

[1] A. Ratajczak, K. Ratajczak, i W. Feleszko, „Infantile colic”, Pediatria i Medycyna Rodzinna, t. 12, s. 413–418, grudz. 2016, doi: 10.15557/PiMR.2016.0041.

[2] J. D. Johnson, K. Cocker, i E. Chang, „Infantile Colic: Recognition and Treatment”, afp, t. 92, nr 7, s. 577–582, paź. 2015.

[3] „Recent advances in understanding and managing infantile colic – PMC”. Dostęp: 27 lipiec 2023. [Online]. Dostępne na: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6134333/