Dlaczego warto czytać dzieciom na głos?
Z tego artykułu dowiesz się:
Czytanie na głos ma ogromną wartość. Dzieci bardzo lubią słuchać bajek w ramionach mamy i taty. Wspólna lektura nie tylko rozbudza ich wyobraźnię, ale też ma duży potencjał edukacyjny.
Czytanie na głos. Dlaczego warto?
O tym, co daje dzieciom czytanie książek, pisaliśmy wielokrotnie. Przekonywaliśmy też, że z wejściem do świata literatury nie ma co zwlekać. Po bajki warto sięgnąć już na etapie ciąży. Kiedy będziemy czytać je głośno, dziecko w brzuchu będzie spokojniejsze, a my nawiążemy z nim bliską więź. Maluszek zapamięta też głos rodzica, który rozpozna od razu po przyjściu na świat.
Książki dobrze jest też czytać noworodkowi. Dla tak małej istoty słuchanie głosu mamy czy taty to najlepszy sposób na relaks. Warto to połączyć z lekturą dla starszego rodzeństwa. Pozwólmy mu wybrać książkę i zdecydować, gdzie będziecie ją czytać.
Pamiętajmy, że dziecko, które od najmłodszych lat miało kontakt z książkami, w późniejszym wieku chętniej będzie po nie sięgać. Przeczytaj, jak zachęcić dziecko do czytania.
Co daje czytanie na głos?
W przypadku dzieci, które nie potrafią jeszcze czytać, głośna lektura to jedyny sposób, by mogły poznać słowo pisane. To my, rodzice, jesteśmy więc przewodnikiem dziecka po literackich ścieżkach. Musimy też mieć świadomość tego, że czytanie to sedno edukacji. Bez tej umiejętności nie ma mowy o szkolnych powodzeniach.
Udowodnionych naukowo wartości edukacyjnych czytania na głos jest wiele, m.in. wprowadzenie słownictwa, modelowanie płynności wypowiedzi, pokazywanie ekspresyjnego czytania, rozwijanie rozumienia tekstu i pomoc dzieciom w nawiązywaniu kontaktów
– przekonuje Jim Trelease, bestsellerowego przewodnika dla rodziców i nauczycieli „Czytanie na głos, które rozwija dzieci i buduje relacje„. I dodaje:
Ale czytanie książki czytanej na głos ma również wartość osobistą. To doświadczenie może stworzyć żywe wspomnienia historii związanej z osobą, czasem lub miejscem – wspomnienie, które często pozostaje z nami na lata.
Zwróć uwagę, jak zachowuje się dziecko, które z zainteresowaniem słucha czytanej książki. Jest spokojne, odprężone, niekiedy wręcz zahipnotyzowane słuchaną historią. Przenosi się w świat literatury swobodnie. Wiele pamięta, chętnie też zadaje pytania, co umacnia relację z opiekunem.
Czytanie na głos w szkole to podstawa edukacji!
Głośne czytanie kojarzymy z najmłodszymi dziećmi. Trzeba jednak jasno powiedzieć, że czytanie na głos jest też niezwykle ważnym elementem nauki we wszystkich grupach wiekowych.
Jedna z najtańszych, najprostszych i najstarszych metod nauczania jest najlepszym narzędziem, które można wykorzystać w domu lub klasie (…). W szkole książki, które na głos czytają nauczyciele, sprzyjają głębszemu zrozumieniu i interpretacji opisywanych historii, pozwalają młodym odbiorcom odgrywać aktywną rolę w rozumieniu tekstu i zachęcają ich do aktywności umysłowych
– o czym wspomina Jim Trelease.
Dlaczego o czytaniu na głos powinno być głośno?
Zacznijmy może od podstaw. Czytanie dzieciom na głos:
- poszerza ich słownictwo,
- tworzy wiedzę ogólną o świecie,
- zaszczepiamy w dzieciach chęć do czytania,
- tworzy więź z opiekunem,
- pozwala się wyciszyć i uspokoić,
- wzbudza dziecięcą ciekawość,
- inspiruje i bawi.
To zatem filar edukacji i sposób poznawania świata od pierwszych chwil życia. Trzeba bowiem wiedzieć, że mózg przyswaja słowa na dwa sposoby: albo musimy je zobaczyć, albo usłyszeć. W przypadku dzieci sprawa jest prosta: miną lata zanim mały człowiek nauczy się płynnie czytać. A przecież już dwulatek ma potrzebę werbalnego komunikowania się, do czego potrzebuje narzędzi w postaci określonego zasobu słownictwa. Im będzie ono bogatsze, tym łatwiej o rozwój mowy.
Czytając dziecku, wlewasz do jego uszu (i mózgu) wszystkie dźwięki, sylaby, zakończenia i połączenia składające się na słowa, o których przeczytanie i zrozumienie zostanie ono pewnego dnia poproszone
– przekonuje Jim Trelease.
Jakie książki czytać na głos?
Tu nie ma jednej wskazówki. Każda książka czytana na głos niesie ze sobą określoną wartość. Na początku warto sięgać po literaturę dziecięcą, w której są kolorowe i ładne ilustracje. Ważna może być też faktura okładki i stron. Z kolei starsze dzieci docenią większą czcionkę i proste słownictwo.
Dla najmłodszych dzieci idealne będą książki z rymowankami i powtórzeniami. Powinny być krótkie, z małą ilością tekstu. Warto też, by w utworze zadawane były pytania, co sprowokuje małego czytelnika do mówienia.
I pamiętajmy, że czytanie książek powinno dawać nam przyjemność! Nie traktujmy tego w kategoriach przymusu. Starajmy się czytać dziecku codziennie, ale jeśli będą dni, kiedy z jakiegoś powodu nie sięgniecie po książkę, spokojnie! Nawet najwięksi miłośnicy literatury potrzebują niekiedy chwili przerwy.
Czytanie na głos tych samych książek. Dlaczego dzieci to lubią?
Jako mama trzylatka mogę śmiało powiedzieć, że moja znajomość niektórych książek, m.in. z serii „Pucio” Marty Galewskiej-Kustry, jest doskonała. Niektóre fragmenty znam na pamięć, a gdy zamknę oczy, mogę wyobrazić sobie ilustracje na konkretnych stronach. A to dlatego, że mój synek dzień w dzień prosił o przeczytanie tych książek. Najpierw tylko słuchał, następnie kończył za mnie zdania i odpowiadał na pytania do tekstu. Dziś po prostu uważnie słucha i z niecierpliwością czeka na kolejne książki z serii.
Nigdy nie zastanawiałam się, dlaczego tak się dzieje. Wyjaśniła mi to dopiero lektura przewodnika Jim Trelease.
Małe dzieci uczą się poprzez powtarzanie, tak więc chęć czytania w kółko tej samej książki jest częścią procesu ich rozwoju w nauce języka, a także struktury opowieści. Nazywa się to „zanurzeniem” (…) Powtarzanie wpływa także na mózg, ponieważ kiedy dziecko słyszy i ćwiczy słowo, koncepcję lub umiejętność, nowe połączenia neuronowe w mózgu wzmacniają się i zestalają.
Wielokrotne czytanie tej samej książki ułatwia więc dziecku naukę.
A jeśli chcecie się dowiedzieć więcej na temat głośnego czytania, zachęcamy do sięgnięcia po kultowy poradnik „Czytanie na głos, które rozwija dzieci i buduje relacje„. Po raz pierwszy wydano go w 1979 r. a do dziś doczekało się siedmiu wydań amerykańskich. Książka pojawiła się też na rynku czytelniczym w Wielkiej Brytanii, Australii, Japonii i w Hiszpanii. Jest dostępna również w Polsce dzięki wydawnictwu Mamania.
W tej książce znajdziecie wszystko, co trzeba wiedzieć na temat głośnego czytania. Dowiecie się, jak pomóc dzieciom wejść do świata literatury i co zrobić, by czytanie było dla nich przyjemnością. Znajdziecie w niej również listę lektur dla dzieci i młodzieży.
Czytanie dziecku to oferowanie mu nowy perspektyw i możliwość poszerzania horyzontów. I to niezależnie od naszego statusu ekonomicznego, pochodzenia i życiowego bagażu. Dajemy mu możliwość rozwoju. Pokazujemy, jak radzić sobie z problemami.
Ale być może najważniejszym przesłaniem, jakie płynie z naszego czytania dziecku na głos, jest to, że jest warte naszego czasu
– podsumowuje Lester Laminack, amerykański pisarz i nauczyciel, którego słowa przywołuje Jim Trelease.
