Skala Apgar – zastosowanie. Co się ocenia punktami w skali Apgar?
![Skala Apgar](https://mamywsieci.pl/wp-content/uploads/2021/05/skala-Apgar.jpg)
Z tego artykułu dowiesz się:
Skala Apgar funkcjonuje w położnictwie od dziesięcioleci. Za jej pomocą neonatolodzy i położne oceniają stan noworodka w pierwszych chwilach po narodzinach. Co oznaczają punkty w skali Apgar i jak należy je interpretować?
Skala Apgar w neonatologii
Skala Apgar pozwala na ocenę stanu noworodka w 1,3,5 i 10 minucie życia oraz do prognozowania, co do jego późniejszego rozwoju.
Według skali Apgar ocenia się:
- A – Appearance – zabarwienie skóry – sinica, bladość (0), tułów zaróżowiony, kończyny sine (1), równomiernie różowa (2)
- P – Pulse – czynność akcji serca – brak (0), powolna < 100 ud./min (1), > 100 ud./min (2)
- G – puls G – Grimace (Reflex irritability) – reakcje na bodźce (drażnienie nozdrzy cewnikiem) – brak (0), grymas (1), kaszel, kichanie (2)
- A – Activity (Muscle tone) – napięcie mięśni – całkowita wiotkość (0), słabe napięcie mięśni zginaczy i prostowników (1), czynne ruchy (2)
- R – Respiration – oddychanie – brak (0), powolne, nieregularne (1), prawidłowe, płacz (2)
Ocena wyników:
- 0 – 3 ocena zła (ciężka zamartwica);
- 4 – 6 ocena średnia;
- 7 – 10 stan dobry.
Za każdy z parametrów noworodek może otrzymać 0, 1 lub 2 punkty, które się sumuje. Maksymalnie noworodek może otrzymać 10 punktów, jednak należy pamiętać, że nadal konieczna jest obserwacja dziecka w pierwszych godzinach życia.
Jeśli noworodek w 1 i 5 minucie życia otrzyma niską punktację, istnieje duże prawdopodobieństwo, że wymaga interwencji medycznych, m.in. resuscytacji.
![skala Apgar](https://mamywsieci.pl/wp-content/uploads/2021/05/skala-Apgar-wyniki.jpg)
Po co stosuje się skalę Apgar?
Swoją skalę punktowej oceny noworodka Virginia Apgar po raz pierwszy przedstawiła na międzynarodowym spotkaniu anestezjologów w 1952 r. Opublikowano ją rok później. Szybko zauważono, że istnieje zależność pomiędzy oceną w skali, a stopniem niedotlenia noworodka.
Virginia Apgar przekonywała, że kiedy dziecko otrzymuje mało punktów, wówczas trzeba działać natychmiast, bo liczy się każda minuta. Całe swoje zawodowe kompetencje wkładała w to, by przyczynić się do większej przeżywalności noworodków.
Na podstawie uzyskanej sumy punktów, nie można przewidywać zdrowotnej przyszłości dziecka. Wieloletnie badania i obserwacje potwierdziły jednak, niska punktacja w 5 minucie może świadczyć o późniejszych problemach neurologicznych i często wiąże się z zamartwicą okołoporodową (ale nie zawsze!).
Zaobserwowano też, że jeżeli dziecko w 10 min nadal ma 0 pkt, jego szanse na przeżycie są niewielkie albo będzie się to wiązało ze znaczną niepełnosprawnością. Potwierdzają to badania naukowe prowadzone przez wielu lekarzy na całym świecie.
Jedna z takich analiz została opublikowana w 2001 r. w New England Journal of Medicine. Dotyczyła badania przeprowadzonego w latach 1988-1998 przez Casey wraz z zespołem, którzy obserwowali rozwój 151 891 dzieci urodzonych o czasie. Odnotowano, że noworodki z punktacją 3 lub mniej w 5 minucie są bardziej zagrożone śmiercią niż noworodki, które otrzymały wyższą punktację.
Skala Apgar w ocenie wcześniaków
Skala Apgar jest wykorzystywana do oceny dzieci urodzonych o czasie. W przypadku wcześniaków, zwłaszcza urodzonych przez 28. tygodniem ciąży, nie jest odpowiednia. Dowiedziono, że niska punktacja w tym przypadku wcale nie musi oznaczać złego stanu klinicznego.
Kim była Virgina Apgar?
Virginia Apgar urodziła się 7 czerwca 1909 r. w Westfield (New Jersey). W 1933 r. ukończyła medycynę na Uniwersytecie w Columbii. Chciała zostać chirurgiem, jednak w tamtych czasach kobieta nie miała szans na pracę w tej specjalizacji.
Ostatecznie wybrała anestezjologię. W 1938 r. objęła stanowisko dyrektora oddziału anestezjologii. Była jedną z pierwszych kobiet na tak wysokim stanowisku. We wspomnieniach o niej notuje się, że była doskonałym szefem. Dbała o zespół i ciągły rozwój.
Po II wojnie światowej anestezjologia zaczęła bardzo szybko się rozwijać. Przeprowadzane operacje były dłuższe i coraz bardziej skomplikowane. Virginia Apgar skupiła się na anestezjologii położniczej i reanimacji noworodków. Była współautorem pierwszego artykułu dotyczącego zastosowania znieczulenia podczas porodu.
W 1949 r. została pierwszą kobietą profesorem w Columbii. Walczyła o równouprawnienie kobiet i chciała, aby jak najwięcej z nich wykształciło się w zawodzie lekarza.
Prywatnie miała wiele pasji. Kolekcjonowała znaczki pocztowe. Bardzo lubiła muzykę i …szybką jazdę samochodem, za co przyszło jej wielokrotnie płacić mandaty.
Zmarła 7 sierpnia 1974 r. w Nowym Jorku w wieku 65 lat.
Bibliografia:
Przedpełska-Winiarczyk Marita, Kułak Wojciech , “Skala Apgar obecnie”. „Problemy Higieny i Epidemiologii”. 92 (1), s. 25–29, 2011.
Sidor Krystyna, Wybrane zagadnienia z neurologii dziecięcej. PZWL, Warszawa 1997.