Leczenie zębów w ciąży. To musisz wiedzieć!
Z tego artykułu dowiesz się:
Leczenie zębów w ciąży. Nie zwlekaj!
W społeczeństwie nadal pokutuje przekonanie, że każda ciąża zabiera jeden ząb. Niektóre kobiety unikają też leczenia zębów w tym czasie, najczęściej w obawie przed bólem. To niezwykle szkodliwe mity, które powinny dawno odejść do lamusa.
➝ To może Cię zainteresować: Fluoryzacja w szkole: skuteczna profilaktyka próchnicy u dzieci
Na pewno niezwykle ważna jest profilaktyka. Dlatego przed rozpoczęciem starań o dziecko umów się na wizytę do dentysty i wylecz wszystkie zęby, które tego wymagają. Ale spokojnie! Leczenie zębów w ciąży również jest możliwe. Jest też konieczne, bo musisz wiedzieć, że stany zapalne w obrębie jamy ustnej w trakcie ciąży mogą mieć negatywny wpływ na prawidłowy rozwój płodu. Zwiększają ryzyko urodzenia dziecka z niską masą urodzeniową i przedwczesnego porodu). Obecnie uważa się, że pozostawienie ubytków i ognisk zapalnych w jamie ustanej stwarza o wiele większe ryzyko dla zdrowia matki i dziecka, niż leczenie zębów w ciąży.
Przeczytaj także: Nordic walking w ciąży
Jakie zabiegi dentystyczne zaplanować przed ciążą?
- Wylecz ubytki we wszystkich zębach.
- Wylecz stany zapalne wokół wierzchołków korzeni (rozprzestrzeniające się wraz z krwią bakterie mogą przedostać się do płodu).
- Usuń kamień nazębny.
- Wylecz stany zapalne w ciąży.
- Porozmawiaj ze swoim dentystą o higienie jamy ustnej w ciąży.
Leczenie zębów a ciąża
Jednak to nie ból zęba w ciąży, a tzw. ciążowe zapalenie dziąseł jest najczęstszą dolegliwością młodych mam. Obserwuje się je u 60-75 proc. pacjentek.
Czynnikiem wywołującym zapalenie jest odkładanie się płytki nazębnej, która działa drażniąco na dziąsła. Głównymi objawami są zaczerwienienie i krwawienie dziąseł nawet przy dotyku
– wyjaśnia lek. stomatolog Anna Kulikowska. I dodaje:
Ciąża predysponuje do zapalenia dziąseł ze względu na zachodzące w organizmie zmiany hormonalne. To właśnie podwyższony poziom hormonów sprawia, że dziąsła nadmiernie reagują na czynniki bakteryjne znajdujące się w płytce nazębnej. Nie zmienia to jednak faktu, że same hormony nie spowodują zapalenia dziąseł. Czynnikiem sprawczym jest płytka nazębna, która nie została usunięta.
Z ciążą wiążą się także zmiany zachodzące w składzie i pH śliny. Ślina ma zwiększoną lepkość, przez co gorzej wypłukuje resztki pokarmowe.
Objawy ciążowego zapalenia dziąseł obejmują przede wszystkim ból, obrzęk, przekrwienie oraz krwawienie podczas szczotkowania zębów. U niektórych kobiet może również wystąpić nadziąślak ciężarnych.
Jest to łagodna zmiana, która dotyka około 1 na 100 ciężarnych. Nie stanowi zagrożenia i zwykle znika po porodzie. Jeśli jednak znajduje się w miejscu utrudniającym jedzenie lub mówienie albo powoduje silne krwawienie podczas mycia zębów, możliwe jest jej chirurgiczne usunięcie.
Przygotowując się do ciąży, powinnyśmy pamiętać o odwiedzeniu dentysty, który sprawdzi, czy nie ma próchnicy, dziąsła są w dobrym stanie i czy nie ma jakiegoś potencjalnego ogniska zapalnego w obrębie szczęki i żuchwy, np. niedoleczonego kanałowo zęba. To ważne, bo później możliwość wykonania diagnostyki RTG jest ograniczona, chociaż nie niemożliwa
– tłumaczy lek. dent. Wiktoria Adaszewska z Dentim Clinic Medicover w Katowicach. I dodaje:
Nieleczony stan zapalny dziąseł to źródło bakterii i cytokin prozapalnych dla całego organizmu, co może skutkować problemami z układem krążenia, nerwowym, nerkami oraz przyczyniać się do powikłań ciąży. Pierwszym zaleceniem jest zawsze „wzmożenie higieny”, ale w momencie kiedy bakterie dotarły w głąb kieszonek dziąsłowych i zajęły obszar przyzębia, samą szczoteczką niewiele zdziałamy, dlatego zalecana jest profesjonalna higienizacja, podczas której oczyszczana jest przestrzeń poddziąsłowa.
Fakty i mity na temat leczenia zębów w ciąży
Znieczulenie zęba w ciąży jest możliwe.
Prawda. Leczenie zębów jest dość stresujące, zwłaszcza kiedy dokucza nam ból. A nerwy nie służą dziecku, stąd mniejszym złem jest podanie odpowiedniego znieczulenia.
Zrobienie zdjęcia RTG zęba w ciąży jest niebezpieczne.
Mit. W ciąży co prawda nie wykonuje się zdjęć rentgenowskich, o ile nie jest to bezwzględnie konieczne. Jeśli jednak jest taka potrzeba i lekarz wskazuje na konieczność wykonania zdjęcia, nie ma powodów do obaw.
W przypadku zęba wiązka promieniowania skierowana jest w zupełnie innym kierunku niż brzuch. Ten zresztą jest osłonięty ołowianym fartuchem. A jeśli wykonujemy badanie na nowoczesnym sprzęcie, wówczas też emitowana dawka promieniowania jest naprawdę niewielka.
Wyrwanie zęba w ciąży jest możliwe.
Fakt, choć ciąża to nie najlepszy czas na skomplikowane zabiegi, np. usuwanie problematycznej ósemki. Jeśli jednak ząb jest w fatalnym stanie i wymaga usunięcia, nie ma co zwlekać. O ile to możliwe, zabieg najlepiej jest wykonać w II trymestrze ciąży (najkorzystniejszy jest czas między 14. a 20. tygodniem ciąży).
Co na ból zęba w ciąży? Tylko paracetamol!
Prawda/Fałsz. Paracetamol uznawany jest za bezpieczny w czasie ciąży, jednak w II trymestrze dozwolone jest też stosowanie ibuprofenu. Leki te jednak powinny być stosowane wyłącznie wtedy, gdy jest to konieczne i najlepiej jednorazowo. Kiedy pojawi się ból zęba w ciąży nie warto więc zwlekać, tylko wybrać się do dentysty, który wyleczy przyczynę problemu.
Dentysta NFZ przysługuje kobiecie ciężarnej w ciągu 7 dni od zgłoszenia.
Fakt. W Polsce kobietom w ciąży i połogu przysługuje rozszerzony zakres procedur leczniczych i profilaktycznych w ramach świadczeń refundowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Mogą one zgłaszać się do stomatologa co 3 miesiące, jeśli konieczne są badania kontrolne, zabiegi profilaktyczne lub lecznicze. Wizyta powinna być wyznaczona w ciągu 7 dni roboczych od zgłoszenia.
Jak dbać o zęby w trakcie ciąży?
- Zęby szczotkuj dwa razy dziennie przez co najmniej 3 minuty.
- Dokładnie czyścić język, bo na jego górnej powierzchni gromadzi się znaczna liczba bakterii.
- Jeśli masz cię nudności w ciąży, bezpośrednio po nich nie myj zębów (kwasy żołądkowe niszczą szkliwo). Odczekaj co najmniej pół godziny.
- Używaj nić dentystyczną i miękkie szczotki do zębów.
- Stosuj bezalkoholowy płyn do płukania jamy ustnej.
- przeczytaj więcej na temat: naturalne pasty do zębów
W ciąży niezwykle ważna, również dla zdrowego uśmiechu, jest odpowiednio zbilansowana dieta. Zadbaj więc o uzupełnienie niedoborów wapnia, magnezu czy fluoru. Ma to szczególne znaczenie w okresie rozwoju płodu.
Zawiązki zębów mlecznych rozwijają się u dziecka już w stadium embrionalnym, dlatego tak ważna jest dieta bogata m.in. w wapń potrzebny do budowania mocnych zębów i kości.
Panuje przekonanie, że w trakcie ciąży następuje utrata wapnia z kości i zębów przyszłej mamy. O ile faktycznie obserwuje się w niewielkim stopniu utratę substancji mineralnych w kościach, to uwapnienie zębów pozostaje bez zmian. W zębach wapń jest związany pod postacią kryształów hydroksyapatytu, a szkliwo stanowi najtwardszą substancję w ludzkim organizmie.
Przeczytaj także: Test ciążowy – jak działa i kiedy go wykonać?
Pamiętaj też o higienie zębów niemowlęcia!
Kiedy zostaniesz już mamą, pamiętaj, by od pierwszych dni życia dbać o jamę ustną dziecka. Zęby mleczne również się psują i co ważne, wymagają leczenia! W okolicy pierwszych urodzin zaplanuj też pierwszą wizytę dziecka u dentysty. Nawet się nie obejrzysz, a zęby mleczne zaczną wypadać.
FAQ: Leczenie zębów w ciąży [podsumowanie]
1. Czy można leczyć zęby w ciąży?
Tak, leczenie stomatologiczne w ciąży jest bezpieczne i wręcz zalecane. Nieleczone infekcje w jamie ustnej mogą stanowić zagrożenie zarówno dla matki, jak i dziecka.
2. Kiedy najlepiej leczyć zęby w ciąży?
Najbezpieczniejszy czas na leczenie stomatologiczne to drugi trymestr (13.–27. tydzień). W pierwszym trymestrze najlepiej unikać zabiegów (o ile nie są pilne), a w trzecim ograniczyć je do minimum.
3. Czy można stosować znieczulenie podczas leczenia zębów w ciąży?
Tak, można stosować miejscowe znieczulenie, np. lignokainę bez adrenaliny lub z jej minimalną ilością. Dawkę dobiera lekarz, uwzględniając stan zdrowia pacjentki i etap ciąży.
4. Czy można robić zdjęcie RTG zęba w ciąży?
Zdjęcia RTG wykonuje się tylko w razie pilnej potrzeby i z zachowaniem pełnych środków ostrożności (osłona brzucha i tarczycy). Nowoczesne aparaty cyfrowe emitują bardzo niską dawkę promieniowania.
5. Czy leczenie kanałowe w ciąży jest bezpieczne?
Tak, jeśli jest konieczne, można je wykonać. Dentysta dobierze odpowiednie leki i znieczulenie, a zdjęcie RTG może być wykonane z zachowaniem środków ochronnych.
6. Czy można usuwać zęby w ciąży?
Usunięcie zęba w ciąży jest możliwe, jeśli jest to niezbędne, np. w przypadku silnego bólu lub stanu zapalnego. Zabieg wykonuje się zwykle w drugim trymestrze.
7. Czy można wybielać zęby w ciąży?
Nie. Zabiegi estetyczne, takie jak wybielanie, powinny być odłożone do czasu po porodzie i zakończeniu karmienia piersią.
8. Jakie leki przeciwbólowe można stosować po leczeniu zęba w ciąży?
Najbezpieczniejszym lekiem przeciwbólowym w ciąży jest paracetamol. Nie należy stosować ibuprofenu ani aspiryny bez konsultacji z lekarzem.
9. Jak dbać o zęby w ciąży, aby uniknąć leczenia?
Należy dbać o higienę jamy ustnej (szczotkowanie 2 razy dziennie, nitkowanie), stosować pasty z fluorem, ograniczyć cukry i regularnie odwiedzać dentystę (najlepiej raz na trymestr).
10. Czy ciąża powoduje problemy z zębami?
Ciąża nie „psuje” zębów, ale zmiany hormonalne mogą sprzyjać zapaleniom dziąseł i próchnicy. Dlatego tak ważna jest profilaktyka i regularne kontrole stomatologiczne.
