Olej z czarnuszki na odporność – właściwości, zastosowanie
Z tego artykułu dowiesz się:
Olej z czarnuszki to jeden z produktów o udowodnionym działaniu prozdrowotnym. Nie tylko pozytywnie wpływa na odporność, ale również wspomaga leczenie alergii. Wada? Smak oleju z czarnuszki jest specyficzny. Czy można go jednak zneutralizować?
Olej z czarnuszki i czarnuszka – właściwości
Olej z czarnuszki tłoczony jest z nasion czarnuszki (Nigella sativa), zwanej też czarnuszką ogrodową, panną w zieleni lub czarnym kminem. Roślinę tę ceni się od wieków. Muzułmanie przypisują jej magiczne właściwości (stanowi remedium na niemal wszystkie choroby).
Starożytni Grecy i Rzymianie czarne nasionka stosowali na różnego rodzaju dolegliwości układu pokarmowego. Nasi przodkowie również – w kuchni staropolskiej dodawano ją przede wszystkim do tłustych potraw. Czarnuszką zastępowano też trudno dostępny pieprz.
Z czasem czarnuszką zaczęli interesować się naukowcy. Kiedy dokładnie przyjrzeli się tej przyprawie, okazało się, że ma imponujący skład. Zawiera:
- alkaloidy diterpenowe,
- alkaloidy indazolowe,
- steroidy (m.in. stigmasterol, fitosterol, cholesterol itd.),
- flawonoidy (glikozydy kemferolu, kwercetyny),
- kwasy tłuszczowe (m.in. linolowy, oleinowy, palmitynowy),
- olejki eteryczne (m.in. tymochinon, który odpowiada za zdecydowaną większość prozdrowotnych zastosowań czarnuszki),
- witaminy (m.in. witamina E),
- minerały (wapń, cynk, miedź, potas, żelazo).
Olej z czarnuszki zawiera dużą ilość kwasu linolenowego, arachidonowego oraz eikozadienowego.
Na co pomaga olej z czarnuszki?
Czarnuszka ma bardzo bogaty skład chemiczny. W niepozornych ziarnach wiele jest substancji biologicznie czynnych. Dotychczas przeprowadzone badania dowiodły, że olej z czarnuszki, bo to na nim skupimy się w tym artykule, wykazuje działanie:
- przeciwalergiczne (wspomaga leczenie alergicznego nieżytu nosa, AZS, astmy oskrzelowej),
- przeciwzapalne (hamuje wytwarzanie cytokin prozapalnych),
- przeciwgrzybicze,
- przeciwpasożytnicze,
- immunomodulujące.
Ale to nie wszystko! Regularnie spożywany olej z czarnuszki obniża poziom glukozy i cholesterolu. Nieznacznie obniża też ciśnienie tętnicze. Działa moczopędnie i przeciwutleniająco. Miejscowo łagodzi ból.
Trwają też badania nad działaniem przeciwnowotworowym czarnuszki siewnej. Wyniki są obiecujące. Wykazano m.in. znaczną cytotoksyczność względem m.in. mięsaka macicy czy gruczolaka trzustki.
Nasiona i olej z czarnuszki wykazują niską toksyczność. Są bezpieczne również dla najmłodszych dzieci. Lecznicza dawka czarnuszki to 2–5 g mielonych nasion, dwa razy dziennie, a oleju z czarnuszki – 500–1000 mg, 2–3 razy dziennie.
Pamiętajmy jednak, że czarnuszka nie jest lekiem na wszystkie dolegliwości. W niczym nie pomoże, jeśli nasza dieta i styl życia nie będą odpowiednie. Może nie działać na odporność dzieci, jeśli nie będą spędzały czasu na świeżym powietrzu. Przeczytacie o tym w artykule „Jak zniszczyć odporność swojemu dziecku”.
Olej z czarnuszki – smak
Czarnuszka ma specyficzny korzenny smak. Olej z czarnuszki podobnie, do tego dodajmy jeszcze charakterystyczną ostrość przyprawy. Wielu dorosłych to odpycha i z góry zakładają, że ich dziecko tego nie przełknie. Okazuje się jednak, że najmłodszym wcale nie przeszkadza smak oleju z czarnuszki! To bardzo dobra wiadomość, bo warto sięgnąć po ten produkt nie tylko jako wsparcie odporności w sezonie jesienno-zimowym, ale też by zmniejszyć objawy alergii.
Na początek wystarczy kilka kropel oleju z czarnuszki podanych bezpośrednio na łyżeczce. Z czasem zwiększa się ilość tego specyfiku. Dobrym pomysłem jest również łączenie olejku z czarnuszki z miodem lub wodą z cytryną.
Ziarna czarnuszki są mniej ostre w smaku. I tę przyprawę warto mieć pod ręką! Sprawdza się świetnie jako posypka do kanapek, jajecznicy, omletów, wytrawnych naleśników i sałatek.
Przeczytaj w Biokurierze: Olej ryżowy
Jak przechowywać olej z czarnuszki?
Popularność oleju z czarnuszki sprawiła, że konieczne jest kupowanie tego produktu z dużą uwagą. Wybierajmy olej tłoczony na zimno, świeży, nierafinowany i niefiltrowany, zamknięty w szklanej i ciemnej butelce. Po otwarciu przechowuje się go w lodówce.
Cena olejku z czarnuszki waha się od 25 zł za 100 ml do nawet 90 zł za 0,5 l butelkę.
Olej z czarnuszki w ciąży
W ciąży nie należy regularnie sięgać po olej z czarnuszki. Może powodować skurcze macicy, co w I i II trymestrze jest niebezpieczne. Z kolei tuż przed rozwiązaniem może zadziałać rozkurczowo, hamując akcję porodową.
Bibliografia:
- Adamska A, Ochocka RJ: Nigella sativa źródłem związków bioaktywnych. Postępy Fitoterapii 2016; 17(2): 97-105.
- Mańkowska D, Bylka W: Nigella sativa L. – związki czynne, aktywność biologiczna. Herba Polonica 2009; 55(1): 110-125.
