Czym jest zapalenie żył i kto znajduje się w grupie ryzyka?
Z tego artykułu dowiesz się:
Najczęściej do zapalenia żył dochodzi w kończynach dolnych i obejmuje ono naczynia krwionośne powierzchowne. W medycznym języku nazywane jest ono thrombophlebitis superficialis. Jest to nieprawidłowy stan polegający na zapaleniu ściany naczynia krwionośnego. Zapalenie żył prowadzi do zastoju krwi, który działa na ściany naczyń drażniąco. Stan zapalny odpowiednio leczony szybko może zostać zażegnany, ale w zmienionych zapalnie odcinkach naczyń krwionośnych mogą powstawać drobne skrzepliny, prowadzące do zakrzepowej choroby żylnej, czyli do zakrzepicy.
Grupy ryzyka
Najbardziej narażeni na zapalenie żył są pacjenci walczący z żylakami. Może do niego dojść na skutek:
- wyższej temperatury kończyn dolnych – w wyniku opalania się czy używania często poduszek elektrycznych,
- infekcji,
- zranień,
- prowadzenia stojącego trybu życia,
- ucisku kończyn.
Zapalenie żył głębokich
Obok zapalenia żył powierzchownych istnieje również zapalenie żył głębokich o charakterze zakrzepowym, nazywane również żylną chorobą zakrzepowo-zatorową. Dotyczyć może osób w różnym wieku i o różnej płci, choć zwykle atakuje osoby po 60. roku życia – częściej kobiety niż mężczyzn.
Zakrzepowe zapalenie żył głębokich najczęściej rozpoczyna się od żył podudzia, rzadziej żył ud lub innego fragmenty układu żylnego. Sam zakrzep nie jest niebezpieczny dla życia chorego, ale jeśli oderwie się od ściany żyły, może przemieścić się aż do tętnicy płucnej i wywołać zator, co skutkuje śmiercią pacjenta w ciągu zaledwie kilku sekund.
Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa jest już uznawana przez środowisko medyczne jako choroba cywilizacyjna – jako trzecia pod względem częstości występowania choroba układu krążenia. Liczba zgonów z powodu żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej jest szacowana na ponad 500 tys. rocznie. Ponadto na zakrzepicę żylną choruje od 1 do 4 osób na tysiąc w całej Europie Zachodniej.
Przyczyny zapalenia żył głębokich
O ile zapalenie żył powierzchownych jest proste do opanowania, o tyle zapalenie żył głębokich nieleczone może spowodować śmierć pacjenta. Krew zalegająca w żyłach, która nie płynie systematycznie żyłami do serca i odwrotnie do kończyn oraz poszczególnych narządów, powoduje powstanie stanu zapalnego. Przyczynia sie on do uszkodzenia warstwy nabłonka wyścielającego naczynie, a w miejscu uszkodzenia płytki krwi tworzy skrzeplinę, czyli zakrzep. Zmniejsza on światło naczynia krwionośnego, utrudniając odpływ krwi obwodowej do serca.
Zakrzep może zostać naturalnie wchłonięty przez organizm, co jednak skutkuje uszkodzeniem zastawek i wewnętrznych ścian żył. Szybko w okolicznych miejscach mogą pojawić się wtedy nowe zakrzepy. Jeśli do wchłonięcia nie dojdzie, zakrzep może przez kolejne miesiące i lata życia chorego rozrastać się, zatykając stopniowo naczynie krwionośne. W najgorszym przypadku zakrzep odrywa się od ściany naczynia i dąży do serca przez tętnicę płucną. Nawet częściowe zatkanie naczynia może grozić ostrą niewydolnością krążenia i nagłym zgonem.