Rak piersi – jakie badania wykonać?
Z tego artykułu dowiesz się:
Rak piersi to najczęstszy nowotwór złośliwy u kobiet na świecie. Według statystyk, co roku na raka piersi zapada ponad 2 miliony kobiet, a wcześniejsze wykrycie może zmniejszyć ryzyko zgonu nawet o 90%. Regularne badania diagnostyczne, takie jak mammografia czy USG piersi, są kluczowe w zapobieganiu zaawansowanym formom choroby i umożliwiają podjęcie skutecznego leczenia (dowiedz się więcej o USG).
Nowotwór piersi — najważniejsze badania diagnostyczne
Rak piersi jest jednym z najczęściej występujących nowotworów u kobiet, a jego wczesne wykrycie może znacząco zwiększyć szanse na skuteczne leczenie. Kluczowe znaczenie ma regularna diagnostyka, która pozwala na szybkie wykrycie nawet drobnych zmian. Do najważniejszych badań należą:
USG piersi
Badanie ultrasonograficzne piersi jest jednym z podstawowych narzędzi diagnostycznych, szczególnie u kobiet z gęstą tkanką piersi, gdzie mammografia może być mniej skuteczna.
USG pozwala na ocenę struktury piersi i wykrycie zmian, takich jak torbiele, guzy czy zmiany nowotworowe. Jest to badanie bezbolesne, bezpieczne i można je wykonywać regularnie, także u kobiet młodszych.
Źródło: https://www.medistore.com.pl/p/usg-piersi
Mammografia
Mammografia to badanie obrazowe, które jest standardem w diagnostyce raka piersi, szczególnie u kobiet po 40. roku życia. Pozwala wykryć zmian w tkance piersi, w tym mikrozwapnień, które mogą być pierwszym objawem raka.
Regularne wykonywanie mammografii jest kluczowe w profilaktyce nowotworowej i umożliwia wykrycie raka na wczesnym etapie.
Rezonans magnetyczny (MRI)
Rezonans magnetyczny jest bardziej zaawansowanym badaniem, stosowanym przede wszystkim u kobiet z podwyższonym ryzykiem raka piersi, np. z mutacją genów BRCA1/BRCA2. MRI pozwala na szczegółowe zobrazowanie piersi i jest bardzo czułe w wykrywaniu drobnych zmian.
Biopsja cienkoigłowa i gruboigłowa
Biopsja to badanie, które umożliwia pobranie materiału do analizy histopatologicznej. W przypadku wykrycia podejrzanej zmiany podczas USG lub mammografii biopsja pozwala potwierdzić lub wykluczyć obecność komórek nowotworowych. Jest wykonywana w znieczuleniu miejscowym, co minimalizuje dyskomfort.
Kiedy warto wykonać badania piersi?
Regularne badania diagnostyczne pozwalają wykryć zmiany w bardzo wczesnym stadium, co zwiększa szanse na całkowite wyleczenie. Warto zatem wiedzieć, kiedy należy rozważyć wykonanie badań piersi i jakie objawy powinny wzbudzić niepokój.
Profilaktyczne badania u kobiet przed 40. rokiem życia
U kobiet młodszych, szczególnie z gęstą tkanką piersi, zaleca się wykonywanie USG raz 1-2 lata. Badanie to jest bezpieczne i pomaga wykryć zmiany łagodne oraz nowotworowe we wczesnym stadium.
Regularne badania po 40. roku życia
Po 40. roku życia mammografia staje się podstawowym badaniem profilaktycznym. Zaleca się jej wykonywanie co dwa lata, a w przypadku kobiet z obciążeniem genetycznym – nawet raz w roku. Dodatkowo warto uzupełniać mammografię badaniem USG.
Objawy raka piersi u kobiet
Warto skonsultować się z lekarzem w przypadku wystąpienia następujących objawów:
- wyczuwalne guzki w piersi.
- zmiany w wyglądzie piersi, takie jak zaczerwienienie, zgrubienie czy zmiana kształtu.
- wydzielina z brodawki sutkowej, zwłaszcza zabarwioną krwią.
- ból piersi utrzymujący się przez dłuższy czas.
- zmiana koloru lub struktury skóry na piersi (np. efekt „skórki pomarańczy”).
Jak wygląda leczenie raka piersi?
Leczenie raka piersi zależy od rodzaju nowotworu, jego zaawansowania oraz stanu zdrowia pacjentki. Najczęściej obejmuje chirurgię, która może polegać na usunięciu całej piersi (mastektomia) lub wyłącznie guza (lumpektomia). Radioterapia jest stosowana po operacji, aby zmniejszyć ryzyko nawrotu.
Chemioterapia może być używana przed lub po operacji w celu redukcji guza lub zapobiegania przerzutom. W przypadku raka hormonozależnego stosuje się hormonoterapię, a nowotwory HER2-dodatnie leczone są terapią celowaną, np. trastuzumabem.
W zaawansowanych stadiach coraz częściej stosuje się immunoterapię oraz opiekę paliatywną, aby poprawić jakość życia pacjentki. Wczesne wykrycie choroby znacząco zwiększa szanse na skuteczne leczenie.
Profilaktyka raka piersi – co można zrobić, aby zmniejszyć ryzyko?
Regularne samobadanie piersi
Samobadanie piersi jest prostym i skutecznym sposobem na wczesne wykrycie zmian. Zaleca się wykonywanie go raz w miesiącu, najlepiej w pierwszej połowie cyklu menstruacyjnego, kiedy piersi są mniej napięte.
Zdrowy styl życia
Zdrowa dieta, regularna aktywność fizyczna i unikanie nadmiernego spożycia alkoholu mogą znacząco zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka piersi. Ważne jest również utrzymanie prawidłowej masy ciała.
Znaczenie genetyki i testów BRCA1/BRCA2
Kobiety z obciążeniem genetycznym powinny rozważyć wykonanie testów genetycznych w celu określenia ryzyka zachorowania na raka piersi. Mutacje w genach BRCA1 i BRCA2 zwiększają prawdopodobieństwo rozwoju nowotworu, dlatego w takich przypadkach szczególną rolę odgrywa profilaktyka i regularne badania.
FAQ (najczęściej zadawane pytania)
Czy USG piersi jest wystarczające w diagnostyce raka piersi?
USG piersi jest skuteczne, szczególnie u kobiet z gęstą tkanką piersi, ale powinno być uzupełniane mammografią lub innymi badaniami w razie potrzeby.
Jak często należy wykonywać mammografię?
Mammografię zaleca się raz na 2 lata dla kobiet po 50. roku życia, a w przypadku obciążenia genetycznego – nawet wcześniej.
Czy biopsja piersi jest bolesna?
Biopsja jest wykonywana w znieczuleniu miejscowym i zazwyczaj nie powoduje dużego dyskomfortu.
Jakie objawy mogą wskazywać na raka piersi?
Do najczęstszych należą wyczuwalne guzki, zmiany w wyglądzie piersi, wydzielina z brodawki czy zmiana koloru lub struktury skóry.
Czy wszystkie guzy w piersi są nowotworowe?
Nie, wiele guzków ma charakter łagodny, ale wszystkie wymagają diagnostyki.
Źródła:
- https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/breast-cancer
- https://www.medistore.com.pl/a/zdrowie/rak-piersi-objawy-leczenie-przyczyny
