Naturalne barwienie jajek z dziećmi
Z tego artykułu dowiesz się:
Naturalne barwienie jajek to świetna zabawa dla całej rodzony. Niebeskie, turkusowe, czerwone, zielone i żółte to tylko niektóre z kolorów, które możecie uzyskać domowymi i tanimi sposobami. Zyskujecie dobrą zabawę, kreatywnie spędzony czas i kilka zaoszczędzonych złotówek, a przy tym niczego nie tracicie!
Naturalne barwienie jajek na Wielkanoc
Naturalne barwienie jajek ma w Polsce długą tradycję. Niektóre z odnalezionych na naszych ziemiach pisanek datowane są na X wiek. Wtedy jednak z Wielkanocą niewiele miały wspólnego. Były darami dla zmarłych składanych na grobach w czasie świąt zadusznych i na wiosnę. Zakopywano je też przed domami i obejściami, by chroniły domowników przed złymi mocami.
Tę pogańską tradycję próbowano jednak wyprzeć, stąd z czasem zaczęto uznawać pisanki za symbol Zmartwychwstania Chrystusa i triumf życia nad śmiercią. Obrzęd ich malowania był pielęgnowany w wielu domach. Kobiety spotykały się przy wspólnym stole, by razem malować jajka na różne sposoby. Wcześniej jednak je barwiono za pomocą tego, co można było znaleźć w każdym ogrodzie.
Artykuł o tym, czym farbować jajka, pierwotnie ukazał się w drukowanym czasopiśmie Biokurier. To magazyn o ekologicznej żywności i stylu życia zgodnym z naturą. Możecie też czytać go on-line.
Farbowanie jajek? Naturalnie!
By nadać skorupce barwę jasnego lub ciemnego złota, gotowano jajka w wodzie z dodatkiem łupin cebuli. Z kolei by uzyskać kolor fioletowy, wykorzystywano kwiaty czarnej malwy, różowoczerwony – buraki, a niebieski – czerwoną kapustę. Barwienie jajek na zielono było możliwe, dzięki gotowaniu ich w wodzie z dodatkiem liści jemioły lub młodego zboża. Dawniej niedostępnym, ale dziś dość popularnym, naturalnym barwnikiem jest z kolei kurkuma, która nadaje skorupkom intensywnie żółty kolor.
W ten sposób jajka zyskiwały jednolity kolor, co samo w sobie stanowiło oryginalną ozdobę wielkanocnego stołu i świątecznego koszyczka. W zależności od regionu pisanki mogły jednak wyglądać nieco inaczej, np. na zabarwionej skorupce ostrym narzędziem wyskrobywano koronkowy wzór albo za pomocą mąki żytniej i wody naklejano na nią włóczkę pozyskiwaną ze starych fartuchów (tzw. oklejanki kurpiowskie).
Ozdoby wielkanocne zero waste
Dziś mamy co prawda do dyspozycji różnego rodzaju ozdoby wielkanocne, a wśród nich kolorowe jajka, ale nierzadko wykonane są ze słabej jakości plastiku lub styropianu. Ich kupienie jest proste, ale nie daje tyle radości co samodzielne barwienie jajek i ich ozdabianie. Może w tym roku zatem zdecydujecie się na odnowienie wielkanocnej tradycji?
Zachęcamy Was, byście wraz ze swoimi dziećmi usiedli do stołu i przygotowali pisanki. Dla najmłodszych będzie to też świetna lekcja tego, jak dawniej uzyskiwano różnego rodzaju kolory i jak wspaniałe ozdoby można wykonać bez konieczności wydawania pieniędzy.
By być jeszcze bardziej praktycznym i niczego nie marnować, wcześniej zacznijcie zbierać łupiny cebuli. Jeśli wykorzystujecie warzywo do gotowania lub pieczenia, po prostu ich nie wyrzucajcie, tylko schowajcie do pojemnika. Lepiej go jednak niczym nie przykrywać, by wilgoć nie spowodowała, że na naszych łupinach pojawi się pleśń.
Jeśli do barwienia jajek chcecie wykorzystać buraki, dzień lub dwa dni przed planowanym zdobieniem pisanek, w jadłospisie ujmijcie danie z ich udziałem, np. barszcz czerwony albo burgery z buraka. W ten sposób nic się nie zmarnuje, bo nadmiar soku i łupiny wykorzystacie jako naturalny barwnik do jajek, a samo warzywo do przygotowania pożywnego jedzenia dla całej rodziny.
Jak zafarbować jajka krok po kroku?
Jeśli chodzi o teorię, to wszystko wydaje się być łatwe. Kiedy jednak przychodzi do działania, mogą pojawić się pewne niespodzianki. By ich uniknąć, a przede wszystkim uzyskać intensywny kolor skorupek, warto wiedzieć, jak farbować jajka.
- Wlewamy wodę do garnka, dodajemy nasz naturalny barwnik (np. garść łupin cebuli, 2 łyżki kurkumy albo szklankę soku z buraka), następnie dodajemy dwie łyżki octu lub soku z cytryny oraz surowe jajka.
- Najlepiej, by skorupka jajek była jak najjaśniejsza. Jeśli ma drobne plamki, nie szkodzi. Efekt wizualny będzie jeszcze lepszy!
- Jajka gotujemy przez kilkanaście minut od momentu zagotowania, następnie zdejmujemy z ognia i zostawiamy w wywarze tak długo, aż uzyskamy pożądany kolor (jeśli zależy nam na intensywnych barwach, jajka powinny pozostać w wodzie nawet przez całą noc).
- Możecie też mieszać barwniki i sprawdzać, jakie efekty uzyskacie.
- By uzyskać oryginalny wzór, za pomocą starej pończochy przytwierdźcie do skorupki liść, np. natki pietruszki lub dzikiej marchwi. Mocno ją naciągnijcie (ale z wyczuciem, by skorupka nie popękała), zwiążcie i dopiero wówczas włóżcie do barwiącego wywaru.
- By zyskać jeszcze większą głębię koloru, skorupkę po zabarwieniu można nasmarować tłuszczem, np. masłem lub oliwą z oliwek.
Naturalne malowanie jajek do przede wszystkim doskonała zabawa dla dzieci. Nie bójcie się więc eksperymentować. Mieszajcie barwniki i dekorujcie skorupki według własnego pomysłu. Dobrej zabawy!
